Langenholte: topnatuur

Haersterveer

Dit pontje over de Vecht is het laatste hand getrokken kabelpontje van Nederland en misschien wel het leukste pontje van Nederland. Het vaart dagelijks van 10.00 uur tot 19.00 uur! Het pontje vaart vanaf ongeveer 1 mei tot 1 oktober.

Haersterveer Vrienden van de voetveren

Steenanjer

De steenanjer, ook wel Zwolse anjer genoemd, is één van de bijzondere soorten die op de dijk langs De Struinwaard voorkomt. Van oudsher komt de steenanjer in het stroomgebied van de Overijsselse Vecht voor.

De steenanjer heeft een korte, stekelharige stengel met blauwgroene bladeren en draagt rode, langgesteelde bloemen. De bloemen zijn te herkennen aan een donker gekleurde ring met daarbinnen lichter gekleurde vlekjes. De steenanjer bloeit van juni tot de herfst.

Struinwaard

Aan de oevers van de Vecht ligt de Struinwaard. In deze uiterwaarden hebben weilanden plaats gemaakt voor een ondiepe geul om de rivier meer ruimte te geven. Naast de rivier krijgt ook de natuur hier alle ruimte om zich te ontwikkelen.

Prachtige rietkragen en vele watervogels bepalen het beeld van dit unieke stukje nieuwe natuur. De struinwaard is ook een gebied voor wandelaars en ruiters. Er is een aanlegplaats voor roeiers en kanoërs.

De Nieuwe Vecht

De schutsluis het Nieuwe Verlaat is gebouwd in de monding van de Nieuwe Vecht. Dit kanaal is omstreeks 1600 gegraven als korte vaarverbinding tussen de stad Zwolle en de Vecht. Dankzij dit kanaal kon Zwolle de handel via de Vecht meer dan een eeuw domineren.

De Nieuwe Vecht

Melk, zó van de koe!

'Het Rode Huis' is een biologische melkveehouderij met zo'n 110 Holsteiner koeien. Aan het fietspad is in een houten huisje een heuse melktap geïnstalleerd, waar u dagelijks uw verse melk kunt halen.

Zwolse Stadslanderijen Kijkje bij de boer

Verborgen rivierdelta

De geologische bodemkaart laat zien dat in vroeger tijd de Vecht vanaf Dalfsen een rivierdelta heeft gevormd. Een aantal Zwolse wateren waren ooit zij-armen of zelfs hoofdstromen van de Vecht. Zo ook De Westerveldse-Aa, op dit punt vandaag slechts een sloot aan de rechterzijde van het fietspad.

Langs het Westerveldse-Aa fietspad zijn een aantal plekken ingericht voor waterberging (wadi's). Deze zijn nodig om tijdens hevige regenbuien het water op te vangen en langer vast te houden. Dit komt de grondwaterstand ten goede en voorkomt wateroverlast in de lager gelegen gebieden.

Bovendien zorgen deze 'plas dras' gebiedjes voor een mooi stukje nieuwe natuur.

Natuur én recreatie

De Westerveldse-Aa loopt als een prachtige 'groene slinger' door de Aa-Landen. Hier is hij verbreedt tot een plas: De Wijde-Aa. Het is een voormalige zandwinput. Het zand was nodig voor de aanleg van de woonwijk. Aan de andere kant van de brug zien we de Westerveldse-Aa nog in oorspronkelijke vorm.

Natuur en recreatie gaan hier goed samen. Het hele jaar door zijn er grote groepen ganzen en andere watervogels te vinden op het water en de weilanden rondom de woonwijk.

Stadslanderij de Dijklandhoeve

De Dijklandhoeve is een gemengd biologisch boerenbedrijf. Op de Dijklandhoeve vind je de zelfoogst-tuinen 'Bloementuin Zwolle' en 'Fruit van Nien', en een boerderijwinkel met een compleet versassortiment.

Bloementuin Dijklandhoeve Fruit van Nien

Het veranderde landschap

Je zou het op het eerste gezicht niet zeggen, maar dit gebied is de afgelopen eeuw behoorlijk op de schop gegaan. Er werden kolken voor zandwinning gegraven en lange tijd was er een grote vuilstortplaats. Vanaf 1990 stopte het storten van afval en kreeg het gebied een nieuwe functie.

De afvalberg werd zorgvuldig ingepakt en afgedekt. Hierop werden bomen aangeplant. Ook aan de binnenzijde van de dijk werden de weilanden met bomen beplant. Tezamen vormen zij nu het Westerveldse bos. Een fijne plek om te recreëren en weer van de natuur te genieten.

Dutch mountain! De heuvel in het landschap zal ons ook in de toekomst blijven herinneren aan de eigenaardige manier waarop wij in de 20e eeuw met ons afval omgingen.

Fietsers met sterke kuiten kunnen hier linksaf een uitstapje naar het panoramapunt op de heuvel maken. Via de andere kant van de heuvel komt u vervolgens weer terug op de route.

Panorama

Vanaf hier heeft u een prachtig uitzicht over de kolken en buitenlanden van het Zwartewater en de Polder Mastenbroek.

Buitenlanden Langenholte

Het waterpeil kan hier behoorlijk stijgen, door opwaaien vanaf het IJsselmeer én door een hoge rivierafvoer bij langdurige regen. De dijken van het Zwartewater en de Vecht liggen daarom een stuk landinwaarts om het water te kunnen bergen. De buitendijkse gebieden noemt men hier buitenlanden.

Hier, vanaf de monding van de Westerveldse Aa in het Zwartewater, begint het unieke natuurterrein Buitenlanden Langenholte. Het is een aaneengesloten buitendijks gebied langs het Zwartewater en de Vecht. Het gebied is nat en ruig en staat bekend om zijn uitgestrekte kievitsbloemhooilanden.

Aan de rechterkant van de dijk ligt een prachtig boerenerf met hoogstamfruitbomen. Op deze plek stond tot het begin van de 19e eeuw de havezate 'Huize Westerveld'.

Buitenlanden Langenholte Kievitsbloemen

Vrijwilligerswerk

Langs de oevers van het Zwarte Water staan veel knotwilgen. In dit natuurterrein onderhouden vrijwilligers de knotwilgen waar ook de steenuil van profiteert. De knotwilgen bieden namelijk een prima onderdak aan dit bijzondere uiltje

Buurtschap Langenholte

Dit gebied is al vanaf de vroege middeleeuwen bedijkt. De binnendijkse veenweide gebieden hadden echter nog vaak met wateroverlast te maken. Bewoning was daarom alleen mogelijk op de hoger gelegen dekzandruggen. De buurtschap Langenholte ligt op zo'n oude dekzand rug.

Langenholte is van oorsprong een Marke, bestaande uit een aantal boerderijen met daaromheen een gemeenschappelijk weidegebied. Er zijn nog een aantal karakteristieke boerderijen. In één ervan is 'De Langenlee', een gezellige Bed and Breakfast gevestigd,

De Langenlee Bed & Breakfast Langenholte

Steenuil

De steenuil is het kleinste uiltje van ons land, maar dit maakt hem niet minder luidruchtig. Zijn verenkleed is aan de bovenzijde bruin met lichte vlekken en aan de onderzijde wit met donkere strepen. Kenmerkend zijn de gele ogen met de lichte oogstreep.

Meestal zit de steenuil op de uitkijk in halfopen agrarische gebieden. De steenuil nestelt in holtes van bijvoorbeeld oude knotwilgen en hoogstamfruitbomen. Bij gebrek aan deze holtes maakt de steenuil steeds vaker gebruik van nestkasten die veelal door vrijwilligers worden geplaatst.

Hooilanden

Buitenlanden Langenholte is een uniek natuurterrein. In de tweede helft van april bloeit hier de zeldzame kievitsbloem. De kievitsbloem vraagt om specifiek beheer van de hooilanden, geen bemesting en laat in het seizoen maaien.

Overstroming

In de winter overstroomt het gebied tot aan de dijk, wat noodzakelijk is voor de verspreiding van de kievitsbloem. De hooilanden en kolken huisvesten tevens de kwartelkoning, watervogels, amfibieën en vele andere soorten.

Kievitsbloem

De kievitsbloem is een bolgewas en familie van de lelie. Deze zeldzame bloem bloeit in de tweede helft van april. De bloem is paars met witte vlekken. In sommige gevallen is de bloem helemaal wit. De knikkende bloem bevindt zich aan het eind van een tere stengel met smalle grijsgroene blaadjes.

De zaden van de kievitsbloem zijn relatief groot en verspreiden zich drijvend op het water.

Grensrivier

Rivier de Vecht was door de eeuwen heen van strategische betekenis. De rivier vormde een natuurlijke grens tussen noord en zuid en een verbinding tussen oost en west. Al in de 80-jarige oorlog lagen langs de Vecht verschillende schansen om het gebied te verdedigen.

Panzersperre. Ook in de 2e wereldoorlog hield de Duitse bezetter rekening met een mogelijke aanval langs de rivier. Op verschillende plaatsen kom je nog bunkers tegen en op deze plek is een betonnen muur gebouwd om een eventuele opmars met tanks over de dijk tegen te houden.

Knoflookpad

In deze omgeving zijn meerdere poelen te vinden. Deze zijn van levensbelang voor de zeldzame knoflookpad. In niet al te troebel,voedselrijk water zet de knoflookpad haar eieren af. De larven vinden een goed onderkomen in de poelen.

Eenmaal volwassen verlaat de pad het water om zich overdag in de zandige bodem in te graven. Met een beetje geluk is in deze omgeving 's nachts de roep van de knoflookpad te horen. Dit is één van de weinige gebieden waar dit diertje nog voorkomt.

De knoflookpad heeft een wat gedrongen uiterlijk. Hij is te herkennen aan de sterk uitpuilende ogen met een oranje iris en verticale pupil. Op de rug zit een pijlvormige tekening. Aan beide achterpoten zit een graafknobbel, waarmee hij zich snel in het zand kan ingraven.

Het vrouwtje is iets groter dan het mannetje. Ook verschillen ze van kleur, het vrouwtje is meer grijs en het mannetje leemgeel. Bij beide heeft de onderbuik een witgele tot vuilgrijze kleur. Bij gevaar geeft de huid een geur van knoflook af, dat verklaart de naam